کشاورزی
سرقت طلای سبز از باغ‌های یزد
پسته‌کاران بافقی برای جلوگیری از سرقت محصولاتشان، تا زمان برداشت کامل، شبانه‌روز به صورت نوبتی نگهبانی می‌دهند
پسته از مهم‌ترین خشکبار ایران در تولید و صادرات است و ارزآوری بالایی برای کشور دارد اما بازار آن طی چند سال اخیر با فراز و نشیب‌هایی روبه‌رو شده که در راس آن می‌توان به گران شدن ناگهانی و سرسام‌آور قیمت این محصول اشاره کرد.
به گزارش ایرنا، افزایش نجومی قیمت این محصول پرخاصیت، خوشمزه و پرطرفدار موجب وسوسه سارقان در بخش‌هایی از کشور شده و رویکرد آنان را از سرقت وسایل گران‌قیمت مثل زیورآلات و پول نقد به سمت و سوی این محصول تغییر داده است.
استان یزد از جمله مناطق اصلی تولید این محصول در کشور است و پس از استان‌های کرمان و خراسان رضوی، رتبه سوم کشور را در زمینه میزان تولید پسته در اختیار دارد. در چند سال گذشته برخی پسته‌زارهای این استان مورد طمع و هجوم سارقان قرار گرفته و موجب نگرانی کشاورزانی شده که سال‌های سال و با صرف هزینه‌های هنگفت، در انتظار نتیجه تلاش و دسترنج خود بوده‌اند.
همین امر باعث شد کشاورزان به فکر راه حلی برای جلوگیری از سرقت محصول پسته خود بیفتند؛ محصولی که زمین آن بر خلاف برخی میوه‌های باغی، بدون حصار و دیوار است و چیدن آن هم راحت و بدون زحمت و همین موجب طمع بیشتر سارقانی شده که به دنبال به دست‌آوردن راحت و بدون زحمت سال‌ها تلاش کشاورزان هستند. پسته‌کاران استان یزد به صورت خودجوش با گماردن نگهبان‌هایی برای محصول پسته خود، سعی در حفظ و نگهداری آنها و جلوگیری از دستبرد سارقان کردند؛ این امر هر چند تا حدود بسیار زیادی جواب داد و خیال کشاورزان را راحت کرد اما به تازگی سرقت 8 تن پسته در میبد که با بستن دست و پای نگهبان پسته‌زار از سوی سارقان همراه بود، موجب نگرانی کشاورزان منطقه شد. شهرستان‌های بافق، میبد، اردکان، بهاباد و خاتم از مناطق عمده تولید پسته در استان یزد هستند و کشاوزان این مناطق اخیرا به صورت خودجوش با افزایش تعداد نگهبان بر سر پسته‌زارهای خود در صدد محافظت از محصولشان برآمدند. نیروی انتظامی نیز پای کار است و از پسته‌کاران برای حفظ محصولشان حمایت می‌کند.
نگهبانی از باغ‌های پسته بافق
پسته‌کاران بافقی برای جلوگیری از سرقت طلای سبز، تا زمان برداشت کامل این محصول، شبانه‌روز به صورت نوبتی، نگهبانی می‌دهند.
در پی افزایش نجومی قیمت پسته در چند سال گذشته و رسیدن نرخ آن به مرز هر کیلو ۲۰۰ هزار تومان در سال ۹۷، سارقان این محصول در بافق وسوسه شده، شب‌ها به مزارع دستبرد می‌زدند و حاصل دسترنج پسته‌کاران را به یغما می‌بردند.
این سرقت‌ها سال گذشته به اوج خود رسید. تعدادی از کشاورزان معتقد بودند غیربومی‌هایی که برای کار به بافق مراجعه می‌کردند عاملان اصلی سرقت پسته شهرستان هستند، البته برخی از بومی‌های بیکار هم به این محصول دستبرد می‌زدند.
با افزایش موج سرقت‌ها در بافق به‌ویژه شبیخون زدن به محصول پسته و سرقت آن، امسال باغداران با شرکت در کارگاه آموزشی پیشگیری از سرقت محصول پسته، در نشست‌های مختلف چاره‌اندیشی کردند و امسال برای حفاظت از محصول پسته، نگهبان‌هایی را شبانه‌روز و به‌ویژه شب‌ها تعیین کردند تا این محصول با ارزش از گزند سارقان در امان بماند.
حدود ۸۰ نگهبان در قالب گروه‌های پیاده و موتورسوار با هدف کنترل محسوس و نامحسوس زمین‌های زراعی و باغ‌های پسته اطراف بافق از سوی پسته‌کاران به تناسب میزان زمین زیر کشت هر باغدار انتخاب شدند تا نوبتی کار نگهبانی از پسته‌زارها را عهده‌دار شوند.
در مدت یک‌ماه (شهریور ۹۸) که محافظان مشغول گشت‌زنی در مزارع بودند تاکنون فقط یک مورد سرقت پسته به نیروی انتظامی گزارش شده، در حالی که در دو سه سال گذشته مخصوصا پارسال با وجود کاهش تولید تقریبا ۲۰ درصد این محصول در بافق به سرقت رفته بود.
کنترل ورود و خروج افراد ناشناس
فرمانده انتظامی بافق اظهار کرد: فراوانی طعمه، باعث افزایش جرم از جمله سرقت می‌شود.
سرهنگ « محمد کمالی» افزود: نیروی انتظامی وظایف خود را در راستای جلوگیری از سرقت پسته و سایر محصولات زراعی و احشام تا حد توان انجام می‌دهد.
این مسئول انتظامی تصریح کرد: حصارکشی، نصب دوربین، کنترل ورود و خروج افراد ناشناس، آگاه‌سازی بنگاه‌های خرید پسته برای همکاری با پلیس هنگام فروش این محصول توسط افراد غریبه و فعال کردن مخبرین از مهم‌ترین اقدامات این نیرو است، ضمن این‌که گشت‌زنی‌های مداوم محسوس و غیرمحسوس پلیس در اطراف مزارع پسته به طورمرتب ادامه دارد.
وی خاطرنشان کرد: امسال یک نفر که در بافق و بهاباد سرقت کرده بود، دستگیر شد و به 3 فقره سرقت پسته اقرار کرد که این رقم در مقایسه با سال قبل که 5 فقره بوده کاهش داشت.
کمالی از مردم و کشاورزان به خاطر این‌که پلیس را امین خود می‌دانند تشکر کرد و گفت: کشاورزان و دامداران هر مورد مشکوک را قبل از این‌که به مرحله بحران برسد به پلیس گزارش کنند.
رشد ۷۵ درصدی تولید پسته در بافق
مدیر جهاد کشاورزی بافق هم وسعت اراضی زیر کشت محصولات زراعی و باغی منطقه را 7 هزار و ۲۶۰ هکتار اعلام کرد و گفت: از این وسعت 5/2 هزار هکتار به کشت پسته اختصاص دارد که یک هزار و ۴۰۰ هکتار بارور و بقیه نهال است. «علی اکبر رحمتیان» پیش‌بینی کرد امسال یک هزار و ۶۸۰ تن پسته در شهرستان بافق برداشت شود که نسبت به سال گذشته ۷۵ درصد رشد دارد. وی ارقام تولیدی پسته شهرستان را اوحدی، کله‌قوچی و احمدآقایی عنوان و بیان کرد: بیش از ۲ هزار و ۸۰۰ بهره‌بردار در این حوزه فعالیت دارند. به گفته رحمتیان ۱۲۰ چاه عمیق، ۶۰ حلقه چاه نیمه‌عمیق و ۱۲۰ رشته قنات اراضی کشاورزی و باغ‌های شهرستان بافق را آبیاری می‌کند.
کشاورزان بافقی چه می‌گویند؟
یکی از پسته‌کاران بافقی گفت: برای هر ۳۰ هکتار اراضی زیر کشت پسته، 5 نفر انتخاب شدند که شبانه‌روزی مراقبت کنند تا حاصل دسترنج یک سال پسته‌کاران مورد سرقت قرار نگیرد.
«علی حفیظ‌زاده» از نیروی انتظامی به خاطر گشت‌زنی قدردانی کرد و افزود: همدستان سارقان با گوشی تلفن همراه در مدخل ورودی و خروجی باغ‌ها و مزارع پسته، گشت‌زنی سواره پلیس را به دزدان پسته خبر می‌دهند و آنها صبر می‌کنند وقتی گشت‌زنی تمام شد به سرقت ادامه می‌دهند، از این رو امسال علاوه بر گشت پلیس، خودمان هم شبانه‌روز مراقبت می‌کنیم تا این محصول از گزند سارقان در امان باشد. «اکبر رضائیان» هم گفت: طرح خودمراقبتی از پسته بسیار موفق است و سرقت پسته را نسبت به سال‌های گذشته بسیار کاهش داده است.
این کشاورز افزود: گشت پلیس خوب و قابل تحسین است اما نمی‌شود برای صدها هکتار از اراضی و باغ‌های پسته نیرو گذاشت و منطقه زراعی را انتظامی کرد، بنابراین خودمان دست به کار شدیم و با همکاری و توصیه‌های پلیس از سرقت این محصول جلوگیری می‌کنیم.
«محمود فتاحی» بهره‌بردار دیگر هم، نصب دوربین و حصارکشی مزارع را لازم دانست اما گفت: این اقدام کافی نیست زیرا سال‌های گذشته با وجود دوربین از باغ‌های محصور هم سرقت شده است. وی افزود: سارقان علاوه بر سرقتِ حاصل دسترنج یک‌ساله پسته‌کاران باعث ناامنی و ایجاد رعب و وحشت نیز می‌شوند و احتمال درگیری هم وجود دارد، بنابراین کودکان از رفتن به مزارع بیم دارند.
فتاحی از نیروی انتظامی و دستگاه قضا خواست با سارقان برابر موازین شرعی برخورد جدی‌تری داشته باشند.
افزایش سرقت در سال‌های اخیر
«محمد برزگری» که دارای 5 هکتار درخت پسته است با بیان این‌که نام قدیم بافق، قصبه طیبه بوده و وجود مضجع شریف امام‌زاده عبدالله‌بن موسی‌کاظم(ع) بر ایمان و اعتقادات مذهبی مردم این شهرستان افزوده خاطر نشان کرد: دو دهه قبل هنگام اذان ظهر و مغرب، کسبه اطراف امام‌زاده که وسط شهر قرار دارد، حتی فروشندگان نقاط دورتر مغازه‌های خود را باز می‌گذاشتند و در نماز جماعت شرکت می‌کردند و یک مورد سرقت هم انجام نمی‌شد ولی اکنون سرقت خانگی، احشام و محصولات کشاورزی زیاد شده که قابل تامل است.
وی افزود: برای حفظ و حراست از پسته و خرما و جلوگیری از سرقت این محصولات باید خودمان در باغ‌ها و مزارع به نوبت نگهبانی دهیم.
برپایی کلاس پیشگیری از سرقت در بهاباد
مدیر جهاد کشاورزی بهاباد گفت: در راستای کنترل و پیشگیری از سرقت باغ‌های پسته یک دوره کلاس پیشگیری از سرقت با حضور کشاورزان در محل جهاد کشاورزی برگزار شد و کشاورزان براین اساس موظف شدند جهت امنیت مزارع پسته خود سر هر حلقه چاه کشاورزی حداقل ۲ نفر را به عنوان نگهبان مامور مراقبت از باغ‌های پسته کنند.
«مهدی عبدالحسین‌زاده» اظهار کرد: در حال حاضر ۵۷ حلقه چاه کشاورزی در شهرستان بهاباد وجود دارد که قابل استفاده کشاورزان منطقه است و برای نگهداری و مراقبت و پیشگیری از سرقت، ۲ نفر از کشاورزان به عنوان نگهبان باغ‌های پسته معرفی شده‌اند که با استفاده از وسیله شخصی خود به امر نگهبانی در اطراف باغ‌ها مشغولند. همچنین این کار با هماهنگی نیروی انتظامی و گشت‌های محله‌محور رضویون صورت می‌گیرد. شهرستان بهاباد دارای ۲۷۰۰ هکتار سطح زیر کشت پسته است که ۱۵۰۰ هکتار آن بارور است.
اجرای گشت‌های رضویون در بهاباد
فرمانده ناحیه مقاومت بسیج بهاباد گفت: گشت نیروهای رضویون عضو پایگاه‌های مقاومت با هدف ارتقاء امنیت و کاهش سرقت محصول کشاورزی به‌خصوص پسته در مزارع و کشتزارهای این شهرستان آغاز شده است.
سرهنگ «سعید دهقان ده‌جمالی» اظهار کرد: این گشت‌ها با حضور بسیجیان عضو پایگاه‌های مقاومت هر منطقه و محله انجام می‌شود و تا پایان برداشت محصول کشاورزی در منطقه ادامه دارد. وی با بیان این‌که این گشت‌ها با هدف ارتقای امنیت پایدار و آرامش در محله‌ها اجرا می‌شود، اضافه کرد: گشت‌ها از ابتدای انقلاب با اسامی مختلف اعم از گشت ثارالله، عملیاتی و غیره توسط پایگاه‌های بسیج در راستای ارتقای سطح امنیت جامعه برگزار می‌شده است. دهقان ده‌جمالی تصریح کرد: با شروع فصل برداشت پسته این گشت‌ها برای برقراری امنیت در باغ‌ها و صیانت از دسترنج کشاورزان انجام می‌شود.
گشت خودجوش در پسته‌زارهای اردکان
یک کشاورز اردکانی گفت: گران شدن پسته موجب شده عده‌ای آگاهانه یا از روی ناآگاهی به تاراج محصولات کشاورزان دست بزنند.
«محمدحسین جعفری» افزود: با این وضعیت مجبور شدیم برای حفظ امنیت به زدن کانال و بستن سیم و زنجیر در اطراف باغ‌ها اقدام کنیم و در کنار آن کشاورزان با پرداختن حق‌الزحمه به چندنفر به عنوان نگهبان به مراقبت از باغ‌ها می‌پردازند. این کشاورز با بیان این‌که به ما اجازه فنس‌کشی در اطراف باغ را نمی‌دهند، تصریح کرد: نه‌تنها نداشتن حصار و محافظ به دزدیدن محصولاتمان دامن می‌زند بلکه دزدان به سرقت تاسیسات برق نیز می‌پردازند. جعفری اظهار کرد: تنها درخواست ما از مسئولان استان یزد این است که اجازه فنس‌کشی و حصار در اطراف باغ‌ها ما را بدهند. وی در خاتمه از همکاری پایگاه‌های مقاومت بسیج و گشت آنها که جدیداً آغاز شده قدردانی کرد.
تلاش برای برقراری امنیت در مزارع اردکان
مدیر جهاد کشاورزی اردکان می‌گوید: از قدیم تاکنون برخی افراد بدون اجازه از صاحب باغ به چیدن پسته می‌پرداختند که شاید امری طبیعی بود اما متاسفانه در سال‌های اخیر این کار ناپسند دو چندان شده است.
«علیرضا احمدی» تصریح کرد: بنابراین با شروع فصل برداشت پسته برای برقراری امنیت در باغ‌ها و صیانت از دسترنج کشاورزان، پایگاه مقاومت بسیج با برقراری گشت در باغ‌ها و مزارع به یاری کشاورزان شتافت.
وی افزود: با برنامه‌ریزی نیروی مقاومت بسیج، مدیریت جهاد کشاورزی شهرستان و صنف کشاورزی شهرستان این گشت‌ها از شهریورماه سال جاری در تمامی باغ‌های پسته شمال اردکان، ترک‌آباد و احمد‌آباد فعال شدند.
وی اضافه کرد: از ۱۰ هزار هکتار سطح زیر کشت فعال شهرستان ۷۵۰۰ هکتار آن زیر کشت پسته است.
احمدی اظهار کرد: هرساله از اواسط تیرماه فصل برداشت ارقام بومی تیرماهی شروع می‌شود و تا اواسط آبان برداشت سایر ارقام ادامه پیدا می‌کند.
این مسئول ادامه داد: ۳۰ درصد پسته به صورت کل برای تازه‌مصرفی در بازار به فروش می‌رود و ۷۰ درصد آن بلافاصله بعد از برداشت روانه ترمینال‌های ضبط و فراوری پسته می‌شود.
احمدی با بیان این‌که انتظار این است که در پایان برنامه ششم یعنی سال ۱۴۰۰ ظرفیت فراوری در شهرستان به ۷۵۰۰ تن برسد، تاکید کرد: ارزش محصول پسته شهرستان بالغ بر ۷۰۰ میلیارد تومان برآورد می‌شود.
وی با بیان این‌که از ارقام غالب پسته شهرستان می‌توان رقم تیرماهی، بادامی، حاجی‌عبدالهی، حسن عباسی، احمدآقایی، اکبری، فندقی، پرنده‌ای و کله‌قوچی را نام برد اظهار کرد: باغ‌های شهرستان اردکان به علت سابقه طولانی کشت محصول به عنوان بانک ژنتیکی از ارقام سازگار پسته شناخته شده که می‌توان از آن به عنوان پایه‌های مقاوم به شوری، گرما و سرما بهره‌برداری کرد. این ارقام می‌تواند باعث ایجاد مقاومت در برابر مخاطرات جوی از جمله گرمازدگی و سرمازدگی و همچنین مقاومت در برابر آفات شود.
سرهنگ «ابوالفضل طالعی» جانشین فرمانده مقاومت بسیج اردکان هم از مردم خواست برای محافظت از دسترنج کشاورزان و تاسیسات چاه‌های کشاورزی با ارسال اطلاعات خود در مورد متعرضان به دسترنج کشاورزان به نیروی انتظامی و پایگاه مقاومت بسیج به یاری کشاورزان بشتابند.
